Advertisements
Filed under Big Book Localized Stories
Sinulat ni :
Filemon P. Ege
========================================================================
Sa unang panahon, didto sa
tiilan sa bukid nga may daghang kakahuyan, adunay usa ka gamayng lungsod nga sa
pagkakaron gi-ila nga lungsod sa Siaton.
Sa ibabaw nga dapit sa maong
lungsod, may usa ka lugar nga gitawag ug Bundo.
Didto sa Bundo, adunay usa ka payag
nga gipuy-an sa usa ka tigulang nga babaye kauban ang iyang apo nga lalaki.
Ang maong tigulang kugihan.
Ang ilang panginabuhian mao ang pagpanguha ug liso sa gapas ug pagtapas ug sanga
sa kahoy para himuong baston.
Kada adlaw sayo sa buntag ang
tigulang molakaw padulong sa kakahuyan.
"Dong, pabilin sa ka
dinhi sa balay ha kay manguha sa ko didto ug gapas para atong mapanguhaan ug
liso unya. Ayaw lang pasagad ug lakaw," si Lola miingon sa iyang gamay nga
apo.
Apan ang iyang apo nga lalaki
tapulan kaayo ug nidako nga sugarol. Dili siya motabang sa iyang lola sa mga buluhaton.
Sa kada adlaw wala siya'y
laing buhaton kon dili molugsong sa lungsod og magsugal.
Usa ka adlaw, ang apo sa
tigulang napildi ug dako sa sugalan. Nipauli siya sa balay nga mainiton ang ulo
ug isog kaayo.
Samtang siya niabot, nisamot siya
kasuko tungod kay wala pa naandam ang pagkaon para ilang panihapon.
Siya nangutana, “Wala pa’y
pagkaon diha Lola?!”
"Ako sang gi-ilug-ilog
human kining akong pagpanguha ug liso sa gapas apo kay ako ni dayon ibaligya
para ipalit nako ug atong pagkaon," nitubag ang lola nga gadali-dali
intawon ug tiwas sa iyang gi-trabaho.
Imbes na maluoy ug motabang sa
iyang apuhan nga tigulang, iya kining gisiyagitan.
"Unsa?,” nisingka ang
lalaki.
“Hapon na kaayo karon, apan wala
pa ka kaandam ug atong makaon?! Wala kay pulos tigulanga ka!"
Sa iyang kasuko, nipulot siya
ug mga bagol sa lubi ug dayon gitangas niya sa iyang apuhan.
Tungod niini, ang tigulang
nangisog usab ug niingon, "Wala kay batasan nga pagka-apo ka! Wala man
unta tikaw gipadako sa ingon, ngano man nga wala kay pagtahod nako?"
Nisulod sa kwarto ang tigulang
ug sa iyang pag-gawas gadala siya ug baston nga karaan. Iya kining gihampas sa
makatulo.
Gi-duol niya ang iyang apo ug
sa iyang kaisog iya kining gibunalan sa maong baston. Sa kalit lang ang iyang
apo nahimong usa ka maot nga hayop.
Tibu-ok niya nga lawas
gitubu-an ug mga buhok nga daw sama sa gapas, dayon nisunod sa paggawas ang
iyang ikog.
Nalisang ang lalaki ug
niingon, "Hala, unsa'y imong gibuhat nako lola? Ngano man ning akong
itsura na-ingon ani?”
Tungod sa kalisang, ang lalaki
paspas nga nibiya ug midagan palugsong sa lungsod. Pag-abot niya didto, iyang
gi-duol ang iyang mga kauban sa sugalan.
Usa-usa niya silang gihampas
sa iyang ikog.
Ug sa kalit lang ang iyang mga
kauban nangahimo usab nga maot nga hayop, sama sa nahitabo kaniya.
"Lantawa ang atong mga
itsura! Unsay nahitabo?" niingon ang usa kanila.
Pagkakita sa uban nga mga tawo
sa kasayod sa ilang mga itsura, gilabog sila palayo sa lungsod.
Miingon ang mga tawo, "Pamahawa
kamo diri mga animal! Lakaw kamo sa kakahuyan kay didto mao dapat ang inyong
puloy-anan!”
Tungod niini ang lalaki, uban
sa iyang mga moat nga higala, dali-daling nidalagan paingon sa bagang
kakahuyan.
Sukad niadto, sila gi-ila ug
gitawag sa katawhan nga mga unang unggoy sa bukid sa Siaton.